Timmerwerk: houtsoorten en hun toepassingen

Of je nu een huizenbouwer of een doe-het-zelver bent, het is essentieel om de soorten en toepassingen van hout te begrijpen. In dit artikel gaan we dieper in op de belangrijkste eigenschappen, toepassingen, voor- en nadelen van veel verschillende houtsoorten.

Hout wordt doorgaans gecategoriseerd op basis van zijn eigenschappen, hardheid, duurzaamheid en gebruik. Er zijn drie categorieën:

Hardhout: Hardhout komt meestal van loofbomen, heeft een hogere dichtheid en is doorgaans duurzamer dan zachthout.

Zachthout: Zachthout komt van naaldbomen en heeft een lagere dichtheid dan hardhout.

Technisch hout: Technisch hout is een materiaal dat bestaat uit meerdere lagen hout of houtsnippers die aan elkaar zijn gelijmd of samengeperst.

Bamboe: Hoewel bamboe geen traditionele houtsoort is, heeft het wel houtachtige eigenschappen en is het hard en duurzaam.

Hieronder vindt u een beschrijving van enkele veelgebruikte houtsoorten voor elk houttype:

1. Hardhout

Eik

Dit superpopulaire hardhout is een van de meest voorkomende houtsoorten in de Verenigde Staten. Het is verkrijgbaar in verschillende soorten, waaronder rode eik en witte eik. Met een harde textuur en uitgesproken nerf varieert de kleur van eikenhout van lichtbruin tot donkerbruin en heeft het een natuurlijke schoonheid.

Toepassingen: vloeren, boten en kasten maken.

Voordelen:

Hard en duurzaam: uitstekende sterkte en duurzaamheid om dagelijkse slijtage en belasting te weerstaan.
Aantrekkelijke nerf: rijke en natuurlijk mooie nerf, wordt daarom vaak gebruikt in hoogwaardige meubels en decoratieve producten.
Gemakkelijk te bewerken: eikenhout is relatief gemakkelijk te bewerken en kan gebruikt worden voor allerlei vormen en houtsnijwerk.
Vochtbestendigheid: goede weerstand tegen vocht.

Nadelen:

Zwaar: kan lastig te hanteren en gebruiken zijn.
Duur: Eikenhout van goede kwaliteit is vaak duurder.
Krimpgevoelig: het hout krimpt in een droge omgeving. Daarom moet er tijdens de verwerking goed op de luchtvochtigheid en de behandeling van het hout gelet worden.
Gevoelig voor insecten: kan ongedierte aantrekken, bijvoorbeeld kevers.

Okkernoot

Walnoot, vaak ook wel zwarte walnoot genoemd, is een andere populaire hardhoutsoort die groeit in het oosten van de Verenigde Staten. Walnoot produceert een rijke, chocoladekleurige houtsoort die geliefd is bij houtbewerkers en die donkere strepen en een rijke nerf heeft.

Toepassingen: hoogwaardig meubilair, houtbewerking, hoogwaardige hardhouten vloeren

Voordelen:

Rijke kleur: donkere, elegante kleur voegt warmte toe.
Goede bewerkbaarheid: zwarte walnoot is gemakkelijk te bewerken en te snijden en kan gemakkelijk in verschillende vormen en ontwerpen worden verwerkt
Fijnkorrelig: kan gepolijst worden tot een hoogglansafwerking.
Stabiel: niet vatbaar voor kromtrekken en krimpen

Nadelen:

Duur: meestal duurder dan andere binnenlandse hardhoutsoorten vanwege de regionale en kostbare aard ervan.
Mogelijk allergeen: Sommige mensen kunnen allergisch zijn voor de houtbestanddelen in zwarte walnoot.
Licht zacht: niet zo hard als andere hardhoutsoorten.
Moeilijk te schilderen: Door het hoge gehalte aan natuurlijke oliën kan het de hechting van de verf beïnvloeden en is een speciale behandeling nodig.

Esdoorn

Esdoorn is een veelvoorkomend hardhout dat wijdverspreid is in de gematigde streken van het noordelijk halfrond, met name in Noord-Amerika. Het heeft een harde textuur en een heldere kleur.

Toepassingen: vloeren, muziekinstrumenten en honkbalknuppels

Voordelen:

Hard en duurzaam: esdoorn heeft een hoge hardheid en dichtheid, is goed slijtvast en vervormt of barst niet snel.
Aantrekkelijk: lichte kleur en uniforme nerf voor een breed scala aan afwerkingen.
Stabiel: bestand tegen kromtrekken en draaien.
Esthetisch aantrekkelijk: goed decoratief effect, geschikt voor verschillende designstijlen

Nadelen:

Moeilijk te kleuren: zelfs kleuren kan een uitdaging zijn.
Duur: vergeleken met sommige veelvoorkomende zachthoutsoorten zoals grenen, is esdoorn duurder en dus ook kostbaarder.
Hoge droogvereisten: esdoorn is gevoeliger voor veranderingen in de luchtvochtigheid in de omgeving. Het moet daarom goed worden gedroogd voor gebruik om de stabiliteit te garanderen.
Brandbaar: gereedschap kan brandplekken achterlaten als het niet voorzichtig wordt gebruikt.

2. Zachthout

Ceder

Ceder is een zeer aromatisch hout dat resistent is tegen insecten en rot. Ceder staat bekend om zijn duurzaamheid en schoonheid.

Toepassingen: meubelmakerij, buitenconstructies zoals terrassen en tuinmeubelen

Voordelen:

Aromatisch: heeft een aangename en kenmerkende geur.
WEERBESTENDIG: Geschikt voor buitengebruik en bestand tegen rot.
Insectenwerend middel: stoot op natuurlijke wijze motten en andere insecten af.
Lichtgewicht: eenvoudig te gebruiken en te installeren.

Nadelen:

Zacht: gemakkelijk te krassen en te deuken.
Gevoelig voor vocht: kan kromtrekken of draaien.
Inconsistente kleur: wordt donkerder of verandert in de loop van de tijd.
Duur: kwaliteitscederhout is duur.

Pijnboom

Dennen zijn een van de populairste bomen in de Verenigde Staten. De textuur is zeer zacht en gemakkelijk te bewerken. Enkele veelvoorkomende soorten dennen zijn de gele den, de suikerden, de zuidelijke gele den en de witte den.

Toepassingen: bouwconstructies zoals framebouw, gevelbekleding, dakbalken, enz., meubelmakerij, houtbewerking

Voordelen:

Betaalbaar: doorgaans goedkoop, het is een betaalbaar hout voor grootschalig gebruik en goedkope projecten.
Lichtgewicht: eenvoudig te hanteren en te gebruiken.
Veelzijdig: geschikt voor diverse toepassingen en afwerkingen.
Duurzaam: meestal van snelgroeiende soorten.

Nadelen:

Gevoelig voor kromtrekken: grenenhout heeft de neiging krom te trekken en te barsten in vochtige omgevingen. Extra bescherming en onderhoud zijn dan ook vereist.
Moeilijkheden bij de oppervlaktevoorbereiding: Ongelijkmatige korrelstructuur, mogelijk niet uniform genoeg voor oppervlaktevoorbereiding en verven, waardoor extra behandeling nodig is.
Harsgehalte: Hars kan eruit sijpelen en de afwerking aantasten.
Slechte duurzaamheid: lage duurzaamheid, vatbaar voor vocht, rot en insecten.

3. Technisch hout

Samengesteld hout

Het is een houtsoort die bestaat uit meerdere lagen dunne houten planken die met lijm aan elkaar zijn verbonden. Deze planken worden in in elkaar grijpende richtingen gelamineerd om een ​​sterke monolithische structuur te vormen. Multiplex wordt meestal gemaakt van hardhout of zachthout en kan naar wens met verschillende lijmsoorten en druksterktes worden vervaardigd.

Toepassingen: vloeren, wandpanelen, dakconstructies, scheidingswanden en andere constructiematerialen

Voordelen:

Sterkte en stabiliteit: Hoge sterkte en stabiliteit, niet gemakkelijk te vervormen of te scheuren.

Veelzijdigheid: Er kan gekozen worden uit verschillende houtsoorten en lijmsoorten, afhankelijk van de eisen van een specifiek project.

Betaalbaarheid: Multiplex is goedkoper om te produceren dan sommige massief houten materialen.

Milieuvriendelijk: Multiplex kan optimaal gebruikmaken van houtafval en hout van mindere kwaliteit, wat ontbossing en verspilling van hulpbronnen helpt tegen te gaan.

Nadelen:

Gevoelig voor vocht: Het verlijmde deel van het multiplex kan door vocht worden aangetast, waardoor het multiplex krom kan trekken of beschadigd kan raken.

Moeilijk te repareren: Vergeleken met massief hout is multiplex vaak lastig te repareren als het beschadigd is. Vaak is vervanging van het hele paneel nodig.

Gestructureerde uitstraling: Omdat de buitenste laag van multiplex doorgaans een dunne plaat hout is, heeft het niet dezelfde natuurlijke en gestructureerde uitstraling als massief hout.

Georiënteerde strandplaat

Oriented Strand Board, ook wel OSB genoemd, is een bewerkt houtproduct dat vaak wordt gebruikt als alternatief voor multiplex. Het hout wordt gemaakt van stroken hout die in een kruispatroon zijn geplaatst, gecombineerd met hars en thermisch verhit.

Toepassingen: bekleding van vloeren, wanden, daken

Voordelen:

Robuust: Gemaakt van houtdeeltjes en lijmen, heeft het een goede structurele stabiliteit en druksterkte.
Goedkoop: Vergeleken met andere houtproducten is OSB relatief goedkoop om te produceren.
Glad oppervlak: Omdat OSB onder hoge druk wordt vervaardigd, heeft het vaak een zeer glad oppervlak dat geschikt is voor schilderwerk, fineer of decoratieve behandelingen.
Milieuvriendelijk: Gemaakt van houtafval en hernieuwbare grondstoffen, helpt het ontbossing en milieuvervuiling tegen te gaan.

Nadelen:

Gevoelig voor vervorming door vocht: het absorbeert gemakkelijk water en zwelt en vervormt in een vochtige omgeving. Daarom moet u bij gebruik letten op een vochtwerende behandeling.

Vezelplaat met gemiddelde dichtheid

Medium Density Fibreboard (vaak MDF genoemd) is een ander bewerkt houtproduct, vergelijkbaar met HDF of High Density Fibreboard, maar met een lagere totale dichtheid.

Toepassingen: meubilair, kasten, deuren, ramen, vloeren, wandpanelen, decoratieve panelen, verpakkingsdozen, enz.

Voordelen:

Glad oppervlak: Het oppervlak is zeer glad en geschikt om te schilderen, coaten en fineren, wat een hoogwaardige afwerking oplevert.
Sterk en duurzaam: MDF heeft een hoge druksterkte en duurzaamheid dankzij de gelijkmatige menging van vezels en bindmiddelen en de hoge drukverwerking.
Gemakkelijk te bewerken: Gemakkelijk te snijden, boren, snijden en zagen en voldoet aan de verwerkingsbehoeften van verschillende complexe vormen en maten.
Milieuvriendelijk: De gebruikte houtvezels zijn doorgaans afkomstig van afvalhout en hernieuwbare bronnen. Hierdoor wordt houtafval en milieuvervuiling verminderd.

Nadelen:

Wateropname en zwelling: Zeer gevoelig voor vocht, absorbeert gemakkelijk water en zwelt en kromtrekt.
Breekbaarheid: Relatief hard, maar ook gevoelig voor oppervlaktebreuk en slijtage aan de randen, waardoor voorzichtigheid geboden is om schade te voorkomen.
Beperkt draagvermogen: MDF heeft in vergelijking met sommige massief houten of metalen materialen een relatief laag draagvermogen en is daarom niet geschikt voor dragende constructies.

4. Bamboehout

Bamboe

Hoewel bamboe technisch gezien gras is en geen hout, kan het dankzij de hardheid en dichtheid van de stengel voor veel dingen worden gebruikt. Bamboe groeit overvloedig in tropische klimaten en er zijn veel verschillende soorten die sterk variëren van regio tot regio.

Toepassingen: tuinmeubelen, tuindecoraties, schuttingen en privacyschermen

Voordelen:

Milieuvriendelijk: een snelgroeiende plant die sneller groeit dan veel houtsoorten en daardoor zeer hernieuwbaar is.

Hard en duurzaam: het heeft een uitstekende druk- en buigsterkte.

Lichtgewicht en draagbaar: bamboe heeft een lagere dichtheid en is lichter dan hout.

Antibacterieel en anti-corrosief: Heeft natuurlijke antibacteriële en anti-corrosieve eigenschappen die de groei van bacteriën en schimmels voorkomen.

Nadelen:

Gevoelig voor vocht: Door het hogere watergehalte is het gevoelig voor uitzetting en vervorming door vocht.

Beperkte groeiomstandigheden: Bamboe groeit normaal gesproken alleen onder specifieke klimaat- en bodemomstandigheden. De teelt ervan is dan ook beperkt en niet overal op grote schaal mogelijk.

Relatief hoge prijs: Bamboeproducten zijn doorgaans relatief duur vanwege de hoge kosten die gepaard gaan met de teelt en verwerking.

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) voor timmerwerk

Stofmaskers (waaronder enkele van de beste stofmaskers op de markt): Bescherm je longen tegen houtsnippers, stof en andere zwevende deeltjes. Zoek naar stofmaskers met een hoge filtratie-efficiëntie en een comfortabele pasvorm voor optimale bescherming.


Veiligheidsbril/veiligheidsbril: Bescherm uw ogen tegen houtsnippers, stof en vuil dat ontstaat bij het snijden, boren of schuren.

Gehoorbescherming: Verminder het geluid van elektrisch gereedschap, zoals zagen en boren, om gehoorschade te voorkomen.

Nu u meer weet over de kenmerken en toepassingen van verschillende houtsoorten, zult u hopelijk gemakkelijker het juiste hout voor uw houtbewerkingsproject kunnen kiezen.